International Journal of Innovative Approaches in Education
Abbreviation: IJIAPE | ISSN (Print): 2602-4780 | ISSN (Online): 2602-4489 | DOI: 10.29329/ijiape

Original article    |    Open Access
International Journal of Innovative Approaches in Education 2017, Vol. 1(1) 11-20

Türkiye’de 2001-2017 Yılları Arasında Yaşanan Laboratuvar ve Deney Kazalarının Değerlendirilmesi

Ahmet Tekbıyık & Meryem Tepe

pp. 11 - 20   |  DOI: https://doi.org/10.29329/ijiape.2017.84.2

Published online: December 24, 2017  |   Number of Views: 4416  |  Number of Download: 2217


Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de 2001-2017 yılları arasında yaşanan laboratuvar ve deney kazalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Ülkemizde son yıllarda yaşanan laboratuvar ve deney kazalarının tespiti için, internet ve basılı medya araçları kaynak olarak kullanılmıştır. İnternet araçları arasında en yaygın olarak kullanılan arama motorları tercih edilmiştir. Arama sonucunda 2001-2017 yılları arasında gerçekleşen 34 vakaya rastlanmıştır. Veriler betimleyici içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırma bulgularına göre deney kazanlarının en fazla 8. sınıf fen bilimleri dersinde yaşandığı görülmüştür. 2012 yılı en fazla kaza gerçekleşen yıl olmuştur. Kazaların sebepleri incelediğinde ise, 12 vakanın deney tüpü patlaması neticesinde gerçekleştiği belirlenmiştir. Bununla birlikte cıva ile temas ve ispirto parlaması vakalarına da sıklıkla rastlandığı görülmüştür. Kazalarda deney tüpü patlamasının görme kaybı, yanma ve yaralanmaya sebebiyet verdiği, cıva ile temasın ise zehirlenmeye yol açtığı görülmüştür. Kazaların en fazla öğrenci kaynaklı olarak yaşandığı ortaya konulmuştur. Çalışmanın sonuçları, öğretmenlerin deney güvenliğine daha fazla önem vermeleri gerektiğini göstermiştir.

Keywords: Laboratuvar, Deney Kazası, Fen Bilimleri Eğitimi


How to Cite this Article

APA 6th edition
Tekbiyik, A. & Tepe, M. (2017). Türkiye’de 2001-2017 Yılları Arasında Yaşanan Laboratuvar ve Deney Kazalarının Değerlendirilmesi. International Journal of Innovative Approaches in Education, 1(1), 11-20. doi: 10.29329/ijiape.2017.84.2

Harvard
Tekbiyik, A. and Tepe, M. (2017). Türkiye’de 2001-2017 Yılları Arasında Yaşanan Laboratuvar ve Deney Kazalarının Değerlendirilmesi. International Journal of Innovative Approaches in Education, 1(1), pp. 11-20.

Chicago 16th edition
Tekbiyik, Ahmet and Meryem Tepe (2017). "Türkiye’de 2001-2017 Yılları Arasında Yaşanan Laboratuvar ve Deney Kazalarının Değerlendirilmesi". International Journal of Innovative Approaches in Education 1 (1):11-20. doi:10.29329/ijiape.2017.84.2.

References
  1. Akpullukçu S. & Çavaş B. (2012). Fen ve teknoloji eğitiminde laboratuvar güvenliği üzerine bir araştırma. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran-Niğde. [Google Scholar]
  2. Ayas, A. (1997). Fen Bilgisi Öğretiminde Laboratuvar Kullanımı, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi, Eğitim Ön Lisans Programı, Eskişehir, Ünite No: 7, 101–113. [Google Scholar]
  3. Aydın S., Diken  E. H., Yel M. & Yılmaz M. (2011). Fen ve teknoloji ile biyoloji öğretmen adaylarının laboratuvar güvenliği hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 583-604. [Google Scholar]
  4. Aydoğdu C. & Şırahane, İ. T. (2012).  Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının laboratuvarda yaşanan kazaların nedenlerine yönelik görüşleri. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, Niğde. [Google Scholar]
  5. Aydoğdu C. & Yardımcı E. (2013). İlköğretim fen laboratuvarlarında meydana gelen kazalar ve öğretmenlerin geliştirebilecekleri davranış tarzları. Hacettepe Üniversitesi. Eğitim Fakültesi Dergisi,44, 52-60. [Google Scholar]
  6. Böyük U., Demir S. & Erol M. (2010). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik yeterlik görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. TUBAV Bilim Dergisi,3(4), 342-349. [Google Scholar]
  7. Çalık, M. & Sözbilir, M. (2014). Parameters of contentanalysis. Education and Science, 39(174), 33-38. [Google Scholar]
  8. Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık. [Google Scholar]
  9. Ercan-Kalkan, M. & Deniz, V. (2016). Laboratuvar kazaları, Önlem Dergisi, http://www.onlemdergisi.com.tr/kimyasal-sureclerin-kontrolu/ adresinden 20 Ekim 2017 tarihinde alınmıştır. [Google Scholar]
  10. Erökten S. (2010). Fen bilgisi öğrencilerinde kimya laboratuvar uygulamalarının öğrenci endişeleri üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,38, 107-114 [Google Scholar]
  11. Güneş, M. H,. Şener, N., Germi, N. & Can, N. (2013). Fen ve teknoloji dersinde laboratuvar kullanımına yönelik öğretmen ve öğrenci değerlendirmeleri, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 1-11 [Google Scholar]
  12. Gür, K., & Yıldız, A. (2009). Öğrencilerin okul kazalarında güvenlik önlemlerine yönelik bilgi ve davranış ölçeklerinin geçerlik ve güvenirliği. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(1), 10-21. [Google Scholar]
  13. Hamurcu, H. (1998). Fen derslerinde güvenlik, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 29-32. [Google Scholar]
  14. Kırbaşlar F. G., Özsoy Güneş Z., & Derelioğlu Y. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuvar güvenliği konusuna yönelik düşünce ve bilgi düzeylerinin araştırılması. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 801-818 [Google Scholar]
  15. Sağlık Bakanlığı HSGM (2013). Cıva zehirlenmesi ve alınması gereken önlemler, http://cevresagligi.thsk.saglik.gov.tr/bilgi-dokumanlar/halk-sagligina-yonelik/994-civa-zehirlenmesi-ve-al%C4%B1nmas%C4%B1-gereken-%C3%B6nlemler.html adresinden 17 Ekim 2017 tarihinde alınmıştır. [Google Scholar]
  16. Stephenson, A. L., West, S. S., Westerlund, J. F., & Nelson, N. C. (2003). An analysis of incident/accident reports from the Texas Secondary School Science Safety Survey, 2001. School Science and Mathematics, 103(6), 293-303. [Google Scholar]
  17. Tekbiyik, A., & Ercan, O. (2015). Effects of the physical laboratory versus the virtual laboratory in teaching simple electric circuits on conceptual achievement and attitudes towards the subject. International Journal of Progressive Education, 11(3), 77-89. [Google Scholar]
  18. URL-1 https://www.sabah.com.tr/yasam/2009/10/28/civali_termometrelere_dikkat adresinden 17 Ekim 2017 tarihinde alınmıştır. [Google Scholar]
  19. Yılmaz, A. (2004). Lise-3 kimya ders kitabında mevcut deneylerde kullanılan kimyasalların insan sağlığı ve laboratuvar güvenliği açısından tehlikeli özelliklerine yönelik öğrencilerin bilgi düzeyleri ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 251-259. [Google Scholar]
  20. Yılmaz, A., & Morgil, F. İ. (1999). Kimya öğretmenliği öğrencilerinin laboratuvar uygulamalarında kullandıkları laboratuvarların şimdiki durumu ve güvenli çalışmaya ilişkin öğrenci görüşleri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 104-109. [Google Scholar]